Liefde voor boeken wordt nooit 1,2,3 opgebouwd. Wanneer kinderen hun eerste woordjes leren lezen is dit een hele ontdekkingstocht. Het gaat bij de een heel vlot en bij de ander moeizaam. Maar voor elk kind is het een ontdekkingstocht die op verschillende manieren kan verlopen. De een krijgt een hekel aan lezen en de ander wordt een boekenworm. Wat bepaald de uitkomst? Hoe kan je als ouder je kind stimuleren om een boekenworm te worden? Hoe geef je het boekenvirus door? Lukt dit op korte termijn of duurt het lang? Wanneer begin je hiermee?
1 Boeken in huis
Waar grijp je het makkelijkste naar? Naar iets wat steeds in je omgeving aanwezig is, naar iets wat normaal is. Een goed voorbeeld doet volgen. Als je zelf regelmatig leest en daar duidelijk van geniet geef je een goed voorbeeld. Kinderen leren door kopiëren. Denk maar aan de parabel om de ezel te laten drinken: Wanneer je een ezel wilt laten drinken, kan je hem naar de waterput duwen. Je kan hem met zijn hoofd boven de put houden en dan is hij vaak nog te koppig om te drinken. Maar wanneer je naast hem gaat staan en laat zien hoe je geniet van het water in deze put, hoe je drinkt en het lekker vindt, wordt de andere ezel nieuwsgierig. Wat doe je daar? Dat wil hij misschien ook wel. Misschien toch eens proeven?
In vele gezinnen zijn er geen boeken meer te vinden in huis. De TV en de computer hebben de plaats van de boekenkast ingenomen. Deze schermen zijn ook veel interessanter. Er is een constante wedstrijd gaande om je aandacht vast te houden, je in de mallemolen te trekken van constante prikkels. Het maakt je leven er niet rustiger op. De fantasie hoeft zo niet meer geprikkeld te worden. Alles is voorgekauwd. Tijd om een plaatsje te vullen met eerst een klein boekenschapje. Daarna zie je wel wat ervan komt.
Waar bevinden zich in jouw huis jullie boeken? Enkel in een centraal punt of heeft iedereen een boekenhoekje/schapje? Bij ons in huis waren er op elke slaapkamer boeken te vinden. Ik herinner me nog het moment dat mijn jongste thuiskwam met een vraag die ze in de klas moesten beantwoorden: Hoeveel boeken heb je thuis? Dit leek een zeer moeilijke vraag omdat we ze nog nooit geteld hadden. Maar uiteindelijk was het antwoord zeer makkelijk. De meerkeuzevraag had als antwoorden: 1-5, 5-10,10-25, 25-50, +50. De jongste begon in zijn hoofd eerste eens te tellen hoeveel boeken hij zo kon opnoemen die in zijn kamer stonden en dacht toen aan de boekenkasten in de rest van het huis…. Het antwoord kun je denk ik wel raden.
Hoeveel boeken heb jij in huis?
2 Voorlezen
Je kan er niet klein genoeg mee beginnen: voorlezen. OK voorlezen aan een baby van 4 weken is misschien nog te vroeg maar je merkt zelf wel wanneer ze verhaaltjes spannend beginnen te vinden. De ontwikkeling van taal begint vroeg en de boekjes met afbeeldingen en woordjes eronder zijn leuk om samen te doen.
Voorlezen voor het slapen, je hoort het vaak vertellen maar het is ook een van de mooiste momenten om voor te lezen. Nog even lekker samen zonder gestoords te worden. Een boek lezen terwijl je knuffelt. Het ontprikkelen en rustig worden zodat je zo in slaap kan vallen. Weet jij nog wat je lievelingsboek was in die tijd? Welk voorleesboek jij elke avond wilde horen? In dat lievelingsboek zit de meeste liefde. Dat boek groeit tot uit tot een warm moment. Als je dat boek terug tegenkomt als je 30 bent, denk je toch nog steeds terug aan die warme momenten. Ieder kind kiest op dat moment zijn lievelingsverhaal.
Maar natuurlijk moet je niet elke avond hetzelfde verhaal terug voorlezen. Afwisseling is zeker leuk. Ook door deze afwisseling kan je al gaan zoeken naar welk genre je kind leuk vindt. Hierop kan je later verder borduren.
Als je een voorleesboek binnen handbereik hebt liggen, kun je dit ook gebruiken wanneer je kind even te moe begint te worden. Het moment dat ze huilerig of lastig worden omdat ze te moe zijn, even een boekje erbij. Samen op de bank en tegen de tijd dat je klaar bent met lezen, is je kleuter tegen je in slaap gevallen.
Voorlezen is niet alleen goed om het lezen te stimuleren maar ook voor de binding tussen kind en ouder. Doen dus.
3 Samen lezen
En dan komt de tijd dat ze zelf leren lezen. De eerste woordjes en de eerste zinnen. Lukt het vlot of vraagt het meer inspanning? Hoe stimuleer je het lezen als het niet vanzelf gaat? Wanneer je kind moeite heeft om alles gelezen te krijgen?
Lezen leer je door oefening. Hoe lastig het in het begin ook is, herhaling werkt. Maar hoe maak je die herhaling leuk? Kijk naar je kind en denk out of the box om het leuk te maken.
Traag lezen is niet leuk. Dan doe je zoveel moeite en gaat het verhaal nog niet vooruit. Je blijft als kind maar vechten tegen en met die letters en dit is echt niet leuk. Heb je als er al eens aan gedacht om elkaar af te wisselen? Je legt het boek tussen jullie in en elk leest 1 blz. Zo gaat het verhaal sneller vooruit, stimuleert je kind om toch die blz te lezen want daarna gaat het weer een stukje sneller en geraakt het boek op een snelle tijd uitgelezen.
Daarbij kun je ook iets doen dat het kind leuk vindt. Mijn oudste vond het altijd ontzettend leuk als ik met haar haar speelde, kapsels maakte met staarten, vlechten, dotjes je kunt het zo gek niet bedenken maar daar was overdag niet altijd de ruimte voor. Tijdens het lezen wel want dan zaten we samen op bed. Zij las hardop en ik kamde haar haren. Uren hebben we zo samen op bed gezeten. Het werd zo echt ons moment. Enige nadeel : de beweging van de borstel bepaalde het leesritme. Stond de kam stil , was er geen woord te horen. Maar dit is nog steeds een van de momenten waar we samen met een fijn gevoel aan terugdenken. Misschien heeft jouw kind ook zo iets.
4 Zoek de interesses
Niets is zo lastig als een boek lezen dat je totaal niet interesseert. Ik herinner me nog een boek dat de jongste moest lezen over een fee met een ster op haar staf. Dit was in het eerste jaar dat er gelezen moest worden. Herhaling werkt dacht ook de auteur van het boek. Dus ….. er stond 4 keer in de tekst dat de fee een ster op haar staf had. Na 3 keer werd de jongste heel ongeduldig en wilde niet verder lezen. Hij wist nu wel dat die fee een ster op haar staf had. Waarom moest hij dat telkens opnieuw lezen?
Uren heb ik overleg gehad in de bibliotheek en met zijn leerkrachten om te ontdekken waar en op welk niveau zijn interesse lag. Verschillende reeksen, boeken geprobeerd om iets te vinden wat paste. Dit was een uitdaging. Het lezen moest daar was geen weg buiten. Het ging moeizaam maar moeizaam gaat ook. Geprobeerd met makkelijkere boekjes dan zijn avi niveau ( dus terug naar AVI 1) maar dan waren de verhaallijnen niets. Moeilijker laten lezen en afwisselen dat was ook weer lastig. Over van allerlei onderwerpen, verhaallijnen boekjes uit de bibliotheek meegebracht ( kopen is dan echt veel te duur).
Uiteindelijk na 2 jaar zoeken, hebben we het gevonden. Na een val had hij een hersenschudding, geen licht, geen TV en blijven liggen. Hoe krijg je dat voor elkaar. De oplossing was een luisterboek. Dolfje Weerwolfje meegebracht en deze opgezet. Toen waren we vertrokken. Dolfje heeft voor hem de omslag gegeven. Het lezen werd een stuk aangenamer.
Zo is er voor elk kind wel een boek, serie die hij of zij uiteindelijk leuk vindt. Je moet er alleen soms veel tijd in steken voor je deze vindt. Wanneer lezen ook wat minder gaat kan een luisterboek ook helpen zoals wij gedaan hebben. Ook dan wordt het verhaal leuker en gaat het even snel vooruit. Verhalen luisteren is zoals voorlezen. En als je via deze weg sneller naar de interesses kan polsen des te beter.
5 Beloon het lezen
Heb je al eens een challenge voor je kinderen gedacht? Een beloning wanneer ze een aantal keer hebben gelezen? De beloning kan niets met boeken te maken hebben of juist wel.
Om het lezen nog een extra stimulans te geven, kun je afspreken dat als ze 10 dagen lezen je pannenkoeken bakt. Na nog 10 dagen je een keer naar een speeltuin gaat, of dat je samen gaat zwemmen, dingen die je kind leuk vindt. Het hoeft niet groot te zijn of moeilijk. Misschien zou je dit zonder dat lezen ook doen maar het kan maar net dat beetje helpen.
Na een tijdje voor elk van mijn kinderen een serie gevonden te hebben die ze enorm leuk vonden, hebben we de afspraak gemaakt dat we het volgende boek gingen kopen wanneer het vorige uit was. Het heeft zeker geholpen en er was geen stress om het boek op tijd uit te hebben. Wanneer het lezen niet zo snel gaat is de uitleentermijn in de bieb soms te kort. Ik kan je vertellen dat de boekenplankjes op hun kamer steeds voller werden en de plank vervangen werd door een kast.
Het belangrijkste is om samen een leuke leestijd te beleven. Het boekenvirus is toch iets wat van ouder op kind doorgegeven wordt. Soms slaat het ook van andere kanten over en ontdekt een kind op school dat lezen leuk is. Dat is hetgeen doorheen alles het belangrijkste is. Laat lezen leuk zijn! Maak er een feest van in plaats van een verplichting.
Heb jij nog tips om je kind te stimuleren? Op welke manier werkt het voor jou?
Veel leesplezier
An
boekenvirus.com 
Geef een reactie